Denetim hedefini gerçekleştirmede kullanılacak usullere ve denetim aşamalarının kapsamına karar verirken denetçiye yardımcı olan ve rehberlik sağlayan standartlarıdır. Denetim standartları denetim sonuçlarının kalitesi değerlendirilirken kullanılan kıstaslardır. (PIFC Glossary)
Denetçinin, yaptığı denetim çalışması sonucunda doğru olmayan bir görüş veya sonuca varması ihtimalidir. Denetim riski; yapısal risk, kontrol riski ve bulgu riskinin çarpımına eşittir. (DR=YR x KR x BR)
Denetim görevleri sonucunda hazırlanan ve üst yöneticiye İDB Başkanı tarafından sunulan rapordur. Denetim raporunda bulunması gereken temel unsurlar ise (1) denetimin amacı, (2) denetimin kapsamı, (3) denetim yöntemi, (4) tespitler, (5) uygulanabilir öneriler, (6) eylem planları (7) bulgunun önem düzeyi ve (8) İyi Uygulamalar ve başarılı performans şeklinde belirlenmiştir. (Kamu İç Denetim Rehberi)
Sistem ve süreçlerin yeterliliğinin, faaliyetlerin verimliliği, etkililiği ve ekonomikliğinin karşılaştırmalı olarak değerlendirildiği mantıksal ve gerçekçi performans ve kontrol standartlarıdır. Denetim bulgusuna ilişkin olması gereken durumu veya uyulması gereken kuralı ifade eder. Her denetim görevi için, kurumun yapısı, görevleri, amaçları, hedefleri gibi hususlar göz önünde bulundurularak çeşitli göstergeler oluşturulabilir ve denetimler bu çerçevede yürütülür. Denetçi, idare faaliyetlerine ilişkin uyulması gereken kurallar bütününü kriter olarak alabileceği gibi özellikle performans göstergelerine ilişkin denetim kriterlerini belirlerken, idare tarafından stratejik plan ve performans programlarında belirlenmiş performans göstergeleri ile performans ölçümünde kullanılan göstergeler olan; girdi, çıktı, sonuç, verimlilik ve kalite kıstaslarını kullanır. (Kamu İç Denetim Rehberi)
Ön çalışma aşamasında oluşturulan ve hem denetçiye denetim sırasında izlemesi gereken yolu, hem de denetçinin çalışmalarını izlemekle görevli denetçiye, denetimin hangi aşamada olduğunu göstermek bakımından kolaylık sağlayan listedir. Liste, denetime ilişkin her adımın tamamlanmasından sonra doldurulur ve ilgili çalışma kağıtlarıyla birlikte dosyalanır. (Kamu İç Denetim Rehberi)
Denetim bulgularını ve denetim sonucunda denetçinin ulaştığı kanaati desteklemek veya ispat etmek üzere toplanan ve kullanılan bilgi ve belgelerdir. Denetçi, denetim amacına ulaşabilmek için topladığı kanıtları uygunluk, güvenilirlik ve yeterlilik olmak üzere üç açıdan değerlendirir. Denetim kanıtının uygunluğu, kanıtlar ile denetim amaçları ve kriterleri arasında net ve mantıksal bir bağlantı bulunmasını gerektirir. Güvenilirliğinin tespiti için denetim kanıtının; kaynağı (kurum içi, kurum dışı gibi), doğası (yazılı, sözlü, görsel ya da elektronik gibi) ve gerçekliği (asıl olma, imza, mühür gibi) açılarından değerlendirilmesi gerekir. Denetimin amaç ve kapsamına ilişkin önemli soruları cevaplıyor ise denetim kanıtlarının yeterliliğinden bahsedilebilir. Bu kanıtlara ilişkin testlerin başka bir denetçi tarafından yapılması durumunda da aynı sonuçlara ulaşılıyorsa, bu durumda denetim kanıtlarının objektif ve yeterli olduğu kabul edilir.
Her iç denetim faaliyetinin denetim standartlarına uygun olarak planlanması, yürütülmesi ve raporlanmasını gözetmek amacıyla iç denetim birim yöneticisi tarafından görevlendirilen kıdemli bir iç denetçiyi ifade eder. Denetim gözetim sorumluları sorumluluklarını iç denetim standartları çerçevesinde kullanırlar. (Uluslararası İç Denetim Standartları)
Denetim görevi sırasında toplanan bilgi ve kanıtlar doğrultusunda denetim konusu hususlarla ilgili olarak görevin amaç ve kapsamına uygun bir şekilde genel bir kanaate ulaşılmasıdır. Bu görüş ile denetlenen birim yöneticisine ve üst yöneticiye, denetim alanına ilişkin genel durumu hakkında bilgi sunulur. Denetlenen faaliyet ya da süreçle ilgili olarak bir denetim görüşü ortaya konulabilmesi için; hangi şartlar altında ne tür denetim görüşü verileceğine ilişkin esasların açık ve net olarak iç denetim yönergesinde tanımlanmış olması, söz konusu esasların üst yönetici tarafından onaylanarak kurumun tüm birimlerine bildirilmiş olması, denetlenen faaliyet ya da süreçlerin yeterliliğiyle ilgili destekleyici ve yeterli miktarda denetim kanıtı elde edilmiş olması şarttır. Oluşturulan denetim görüşü her durumda, yeterli, güvenilir ve ilgili bilgilere dayanmalı ve mümkün olduğunca olumlu bir şekilde ifade edilmelidir. (Kamu İç Denetim Rehberi)
Denetlenebilecek alanların tamamını ifade eder. Genel ilke, denetim evreni kapsamına idarenin tüm faaliyetlerinin dahil edilmesidir. Denetimde esnekliği sağlamak ve denetim görevini yönetilebilir bir alanla sınırlamak için denetim evreni denetim alanlarına bölünebilir. (Kamu İç Denetim Rehberi)
Denetim evreninin; birim, faaliyet, süreç, proje veya bunlardan birkaçı bir arada değerlendirilmek suretiyle denetlenebilir bölümlere ayrılmasıdır. Denetim evrenindeki tek bir faaliyet de denetim alanı olarak belirlenir. Denetim alanlarının oluşturulmasında denetim konusu hususlarının kendi içerisinde tutarlı bir şekilde bir bütün olarak ele alınmasına dikkat edilir. Denetim alanlarının oluşturulmasında göz önünde bulundurulması gereken önemli bir husus da denetim alanlarına ayrılacak muhtemel sürelerdir. Gerek aynı büyüklükteki denetimlerin birbirilerine yakın sürede tamamlanması, gerekse denetim kaynağının optimum düzeyde kullanılması amacıyla denetim alanları, “küçük”, “orta” ve “büyük” ölçekli şeklinde sınıflandırılır. (Kamu İç Denetim Rehberi)